เคยสงสัยแบบดาวมั้ยคะ??? ว่า ที่หน้าของเราเป็นรอยแดง ผิวแห้งอักเสบ แสบคัน มีผื่นขึ้นนั้น เพราะเราเป็นคน “ผิวแพ้ง่าย” แต่ในความเป็นจริงแล้วเราอาจจะเป็นโรค “ผื่นแพ้ผิวหนัง” ก็ได้
 

มาหาคำตอบของคำถามนี้ไปพร้อมกับดาวกันค่ะ

​ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจก่อนว่า “ผิวแพ้ง่าย” (Sensitive Skin) ไม่ใช่สิ่งผิดปกติหรือเป็นโรคทางผิวหนัง เพียงแต่ผิวของเรานั้นไวต่อสิ่งกระตุ้นจากปัจจัยภายนอกได้ง่าย แต่ “ผื่นแพ้ผิวหนัง” (Atopic Dermatitis) เป็นโรคที่เกิดจากผิวหนังที่มีการอักเสบเรื้อรังมักพบได้มากในวัยเด็ก โดยมีลักษณะทางคลินิกที่สำคัญคือ มีอาการคันมาก ผิวหนังแห้งอักเสบ และมีการกำเริบเป็นระยะ ๆ

ถ้าไม่แน่ใจว่าอาการของผิวหนังที่เราเป็นคืออะไร ดาวแนะนำให้เข้าพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านผิวหนัง เพื่อปรึกษาและทำการทดสอบ/วิเคราะห์ปัญหาผิวที่ถูกต้องนะคะ

ผิวบอบบาง ผิวแพ้ง่าย (Sensitive Skin) สามารถเกิดได้ทุกบริเวณในร่างกายของเรา โดยอาการมักจะเกิดขึ้นหลังจากสัมผัสกับตัวกระตุ้นอาการแพ้โดยทันที หรืออาจใช้เวลาหลายชั่วโมงหรือในบางกรณีหลายวัน ซึ่งอาการที่บ่งชี้ว่า เราเป็นคนผิวแพ้ง่าย ได้แก่
  • การระคายเคือง เกิดผด ผื่นแดง และคัน
  • ตึงผิว
  • แสบร้อน
  • ผิวไหม้
ซึ่งลักษณะของผื่นที่พบอาจมีลักษณะเป็นรอยแดง หน้าลอกเป็นขุย หรือเกิดเป็นผื่นนูนขึ้นมาได้

ปัจจัยที่ทำให้เราเป็นคนผิวบอบบาง แพ้ง่าย เช่น
  • สภาพอากาศที่แห้งและเย็น หรือการอยู่ในห้องแอร์ตลอดทั้งวัน
  • อากาศที่ร้อนและชื้นจนเกินไป
  • อนุมูลอิสระที่เกิดจากรังสียูวี การโดนแสงแดดนาน ๆ และจากมลภาวะต่าง ๆ
  • การดูแลผิวที่ไม่เหมาะสม เช่น อาบน้ำร้อน อาบน้ำบ่อย อาบน้ำนานเกินไป และการระคายเคืองผิวด้วยวัสดุที่ใช้ถูตัว สครับผิวหน้าหรือเคมิคอลพีลลิ่ง
  • ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวบางชนิด ที่ชะล้างไขมันที่สำคัญในการปกป้องผิวให้หายไป  
  • ผลิตภัณฑ์บำรุงผิว/เครื่องสำอาง ที่มีสารที่ก่อให้ผิวเกิดการระคายเคืองได้ง่าย เช่น สี น้ำหอมสังเคราะห์ และ แอลกอฮอล์
  • เสื้อผ้าที่รัดหรือเนื้อผ้าที่สวมใส่บางชนิด
  • ฮอร์โมนไม่สมดุล เช่น จากความเครียด รอบประจำเดือน การตั้งครรภ์
 
ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ส่งผลให้ผิวของเราเกิดภาวะผิวแห้ง ผิวขาดน้ำ ผิวเสียสมดุล pH เกราะป้องกันผิวอ่อนแอ และมักมีรอยแดง แสบคันตลอดเวลา และมีการระคายเคืองร่วมด้วย
 
ดังนั้น เราจึงควรหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นหรือพฤติกรรมที่ส่งผลให้ผิวหน้าของเราบอบบาง แพ้ง่าย และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่เหมาะสมสำหรับผิวแพ้ง่าย เพื่อรักษาความชุ่มชื้น เสริมเกราะปกป้องและเติมน้ำให้แก่ผิวหนัง
 
เอกสารอ้างอิง
การดูแลผิวแพ้ง่ายและผื่นแพ้ผิวหนัง จัดทำโดย อาจารย์ ดร. ภญ. บุญธิดา มระกูล ภาควิชาเภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล